تورهاي مسافرتي

اين سد در فاصله 40 كيلومتري شمال مشهد و از كيلومتر 16 جاده كلات به سمت چپ منشعب مي‌گردد. سد از نوع بتني دو قوسي متقارن مخزن و متشكل از 15 بلوك 10 متري با ارتفاع 67 متر از پي و حجم 32 هزار مترمكعب بتن‌ريزي مي‌باشد. حجم آب آن معادل 36 ميليون مترمكعب مي‌باشد. رودخانه كارده با آب دائمي و مناظر زيباي كوهستاني و مجموعه تفريحي دنياي آبي در ساحل سد، يكي از بهترين تفريحگاه‌هاي خوش آب و هواي مشهد مي‌باشد.

روستاي «كارده» در فاصلة 48 كيلومتري شمال مشهد واقع گرديده و غار كارده در 3 كيلومتري آن قرار دارد. در محل مذكور كه موسوم به دره آل است دو غار در دو سمت دره قرار دارند.

غار شرقي موسوم به غار اسكلت و غار غربي موسوم به غار كارده است. دهانة غار به صورت يك شكاف سنگي است كه عرض تقريبي آن 1 تا 3 متر و طول آن حدود 100 متر مي‌باشد.

اين غار كاملاً خشك است و پرتگاه‌ةايي خطرناك دارد. كوهنوردان، اسكلت‌هايي از انسان مربوط به زمان‌هاي قديم را در درون اين غار مشاهده كرده‌اند.

از مشخصه هاي اين غار تعداد زياد راه هاي فرعي است كه هر راه فرعي خود به ۲ تا ۵ شاخه فرعي ديگر منتهي مي شود. همچنين اغلب راه هاي فرعي و اصلي داراي يك ارتفاع هستند و گاها راه اصلي ارتفاع و ورودي كوچكتري از راه هاي فرعي اطراف دارد٬ لذا باتوجه به عدم وجود نشانه گذاري در داخل غار احتمال گم كردن مسير اصلي وجود دارد.

اين روستا در دامنه كوههاي بلند واقع و از اطراف به روستاهاي مغان، ازغد، مايانات و طرقبه و از سوي ديگر به روستاي تجر، سربرج و سد طرق منتهي مي شود و در ديگر سو به روستاهاي پيوه ژن، زشك و روستاي ديزباد راه مي يابد.

جاده اصلي روستا از طرف سيدي مشهد به مسافت ۲۸ كيلومتر در منطقه كوهستاني و روستاي شلگرد عبور مي كند كه در فصل بهار پذيراي جشنواره گل هاي وحشي، شقايق ها و انواع گياهان دارويي است و انبوه مشتاقان طبيعت را به سوي خود مي كشاند. روستاي مج در منطقه اي كوهستاني واقع شده و تپه ماهور و دره هاي زيادي كه در دامنه اين تپه آثار بجا مانده تاريخي روستا بيانگر سكونت مردمان در ساليان دور مي باشد. و همچنين گورستاني قديمي در منطقه وجود دارد كه حكايت از زندگي مردماني قبل از اسلام و بعد از آن مي كند.

روستاي دهسرخ در كيلومتر 45 جاده مشهد- نيشابور در 17كيلومتري شهر ملك آباد در مسير عبور امام هشتم حضرت علي ابن موسي الرضا عليه السلام از نيشابور به سمت توس واقع شده است.اين روستا بيش از2هزار سال قدمت تاريخي دارد و هم اكنون جمعيتي نزديك به هزار نفر دارد. اين روستا متبرك به قدوم حضرت علي ابن موسي الرضا عليه السلام است.ابوالصلت روايت كرده: كه چون امام رضا عليه السلام به دهسرخ رسيدند در زماني كه به نزد مأمون مي رفت گفتند: يابن رسول الله ظهر شده است نماز نمي كنيد پس فرو آمد و آب طلبيد گفتند آب همراه نداريم پس به دست مبارك خود زمين را كاويد آنقدر آب جوشيد كه آنحضرت و هر كه با آن حضرت بود وضو ساختند و اثرش تا امروز باقي است.اكنون مؤمنان و شيفتگان حضرت از اين آب به عنوان تبرك و شفا استفاده مي كنند و باعث شفاي بيماران زيادي شده است.و آن چشمه نام زمزم رضوي را تاج افتخار خود نهاده است.

در نزديك آن چشمه محلي به نام مصلاي امام وجود دارد كه محل نماز گذاردن امام رضا عليه السلام و يارانشان بوده است. (لازم به ذكر است اين مصلا نزديك يك متر بالاتر از سطح زمين واقع شده است كه مردم منطقه اين پديده را معجزه اي مي دانند كه كه اين محل متمايز از زمينهاي اطراف مصلاست)

در فاصله سيصد متري چشمه و مصلاي امام رضا عليه السلام مرقد مطهرامامزاده سيد عبد العزيز كه از نوادگان سيد الساجدين امام العارفين حضرت علي ابن حسين عليه السلام است؛ واقع شده است كه اخيرا باز سازي شده و زائران زيادي را به خود جذب كرده است. اين بقعه مطهر در بلنداي روستا واقع شده است كه چشم انداز بسيار زيباي به طبيعت دارد.

اولين مجتمع و برج تجاري مشهد داراي معماري داخلي منحصر به فرد با تلفيقي زيبا از معماري ايراني و مدرن با سقف ها و گچ بريهاي بي نظير مي باشد. مساحت زمين 10000 متر مربع مي باشد كه در سه طرف آن خيابان واقع شده است و داراي ورودي از سه طرف مي باشد. آپارتمانها و قسمتهاي تجاري چنان طرح ريزي گرديده است تا در آنها براي زندگي و كسب و كار محيط خوش آيندي ايجاد گردد . آپارتمانهاي وسيع و جادار بر روي يك پي چند طبقه اي بنا گرديده اند كه شامل انواع مغازه ها ، رستورانها ي شيك ، مراكز تفريح و پاركينگ مي باشد . تركيب اين مظاهر مختلف در يك مجتمع ، از لحاظ كيفيت ، محيط زيبا و دلپذيري بوجود آورده است كه نسبت به سبك و شيوه موجود كاملا جديد و جالب است .

آرامگاه محمد تقي خان پسيان اولين خلبان ايراني در مجاورت آرامگاه نادرشاه افشار و در باغچه شمالي باغ آرامگاه قرار دارد و لوحي سنگي بر آب نصب شده است. محمد تقي خان پسيان از ميهن پرستان جوان و پر شور ايران بود.در سال 1309 هجري شمسي در تبريز متولد شدو در سال 1324 به تهران آمدو پس از پنج سال تحصيل در مدرسه نظام به درجه سلطاني رسيد و پس از آن در جنگ معروف به مصلي،روس ها را شكست فاحشي دادو صيت شهرت ولياقت او از مرزهاي ايران گذشت.در سال 1335 هجري به آلمان رفت و در سال 38 پس از بازگشت به فرماندهي ژاندارمري خراسان در دولت مشير الدوله رسيد. در ذيحجه سال 1339 آزاديخواهان خراسان به رهبري كلنل قيام كردند.اين قيام كه براي كسب استقلال ايران بود،توسط روساي عشاير و به تحريك قوام السلطنه و سپاهيان دولتي ايران مورد هجوم قرار گرفتو كلنل پسيان كه او را در شمارمرداني چون جلال الدين خوارزمشاه و لطفعلي خان زند مي دانند در زد و خورد با اكراد بجنورد در جعفر آباد قوچان به خدعه كشته شد.

بناي مصلي با قدمتي بيش از 350 سال در فاصله يك كيلومتري ضلع شرقي ميدان پنجراه پائين خيابان معروف به نواب صفوي در كنار بلوار مصلي واقع است ظاهرا در گذشته اين بنا از نظر موقعيت در مكاني قرار داشته كه نظر هر مسافر يا زائر تازه وارد در عزيمت به مشهد مقدس را از بيرون حصار شهر به سوي دروازه پائين خيابان بخود جلب مي‌نموده است. مصلي از نظر نقشه وطرح كلي ساختمان شامل ايواني مرتفع و دو ايوانچه منتهي به فضاهاي چهار ضلعي در طرفين بصورت قرينه است كه ايوان آن رو به قبله و بر فراز فضاهاي مربع يا رواق گنبدهايي كم خيز بنا شده است. تنها محراب بنا در ديوار انتهايي ايوان رو به قبله ايجاد شده و علاوه بر دارابودن تزئينات متنوع نام معمار حاجي شجاع‌بناي اصفهان در كتيبه پيشاني آن نقش شده است در بخش انتهايي تزئينات لبه طاق ايوان ودر دو سوي آن اشعاري به فارسي با قلم شيواي نستعليق به رنگ زرد بر زمينه آبي نگارش يافته كه ماده تاريخ ايجاد بنا در ابيات آن نهفته است. به استناد اين كتيبه بناي مصلي در زمان شاه سليمان از سلاطين صفويه در سنه 1087 ه. ق بنيان گرديده است.

اين منطقه از دره هاي فرعي منطقه طرقبه بوده و يك محيط تفريحي و گردشگري كاملا مجزا را به وجود آورده است. جداره غربي آن، دره اي با قنات خصوصي و باغ مي باشد و اراضي آن منابع طبيعي بوده و شمال آن نيز دره ها و ارتفاعات باير و بكر است. در جداره شرقي نيز علاوه بر جاده نغندر، مجموعه مسكوني فرهنگيان و اراضي تپه ماهوري بكر قرار دارد. شاخص جاذبه گردشگري آن سد خاكي است كه براي آبياري باغ‌هاي اطراف طرقبه استفاده مي شود و داراي امكانات تفريحي مانند قايق پدالي، قايق سواري، ماهيگيري، رستوران و آلاچيق مي باشد. سد چاليدره يك سد خاكي رس است كه بوسيله رودخانه جاغرق پر آب مي شود. اين سد در ابتداي جاده روستاي نغندر و در سمت چپ جاده در دره اي با همين نام ساخته شده است.

روستاي پاژ زادگاه حكيم ابوالقاسم فردوسي در پانزده كيلومتري شمال شهر مشهد در تقاطع جاده كارده به كلات نادري واقع شده است به استناد متون تاريخي و ادبي بر جاي مانده اين روستا زادگاه حكيم ابوالقاسم فردوسي است بطوريكه نگاشته‌اند حكيم حماسه سراي ايران در سال 329 يا 330 هجري قمري در همين روستا چشم به جهان گشود و در سن 30 سالگي نظم شاهنامه را آغاز و پس از صرف 35 سال اشعار حماسي خود را بنام شاهنامه به پايان رسانيد و به روايت مشهور سال 416 ه. ق به ديار باقي شتافت روستاي فعلي پاژ دااري 800 هكتار مساحت است كه از مجموع آن حدوداً 4 هكتار به بخش مسكوني اختصاص يافته است بخشي از فضاي مسكوني روستا در ميان آن و بقيه بر وراي تپه‌اي موسوم به قلعه بلند مكاني كه بنظر مي‌رسد در گذشته محل اصلي و هسته مركزي دهكده پاژ بوده زيرا پيرامون آن تا چندي قبل خندقي وجود داشت كه جهت ممانعت از پيشروي مهاجمين آن را پر از آب مي‌تموده‌اند بجز تپه موجود در فاصله تقريبي پانصد متر از پشته اوليه بلندديگري نمايان است كه در نزد اهالي به قلعه كهنه پاژ معروف است سفالهاي رنگارنگ و لعابدار پراكنده بر روي اين بلندي نشانه اي از تداوم مدنيت پاژ در سدهاي اوليه بعد از اسلام تا قرن نهم و دهم هجري است.

اين راسته بازار در گذشته جزيي از محله‌اي بزرگ به شمار مي‌آمد كه در قسمت مرتفع و بلند شهر شامل ارگ شهر و محله حكومتي و اعياني چهار باغ قرار داشت. وضعيت اقتصادي شهر مشهد موجب گرديده تا خانه‌هاي اين راسته به مراكز تجاري تغيير نمايد. امروزه اين مكان يكي از مراكز مهم تهيه پوشاك در اين شهر مي‌باشد.

تركيب قديمي اين بازار بسيار براي عابرين اين بازار خوشايند و لذت بخش است و لوكيشن مناسبي براي فيلم برداري است به طور مثال قسمتي از فيلم هرشب تنهايي در اين راسته بازار فيلم برداري شده است.

ساختمان اين فرهنگسرا متعلق به دوره پهلوي اول ميباشد و در سال 1310 ساخته شده و اولين كاربري آن دبيرستان مستوفي و بعد آن تالار عروسي بوده است.

عمارت فرهنگسراي بهشت در غرب بولوار مدرس يا دروازه طلايي و در ضلع جنوبي آن،همچنان استوار است.

اين آرامگاه متعلق به ميرزا ابراهيم اوّل، دومين و بزرگترين واقف سادات رضوي است كه در سال 1042 ق وفات نمود و هم اينك اين ارامگاه در محله كوهسنگي انتهاي خيابان شهيد بهشتي واقع شده است .وي از اجله‌ي سادات رضوي خراسان در زمان صفويه بوده و نسب شريفش با بيست و يك واسطه به امام‌زاده «ابو جعفر موسي مبرقع»‌ فرزند حضرت جواد (ع) مي‌رسد.مقبره ميرزا ابراهيم واقع در ملك شخصي خود وي در مجاورت مجموعه فرهنگي‌– تفريحي كوهسنگي در دامنه كوه و انتهاي خيابان بهشتي، با منظر ايواني كاشي‌كاري شده جلب‌نظر مي‌نمايد.در صحن مقبره تعدادي از علماي قرن اخير خراسان مدفون هستند. اين فضاي تاريخي ـ فرهنگي بر جاذبه هاي كوهسنگي مشهد افزوده است. مقبره و باغ آن به سادات رضوي مشهد تعلق دارد و ايشان عموماً به زيارت جدّ واقف خود ميروند. بازديد از مقبره ميرزا ابراهيم براي عموم آزاد است.

ميرزا ابراهيم در سال 1038 قمرى موقوفات مهمى را در شهرهاى مشهد و رادكان و تربت جام وقف بر اولاد ذكور و اناث خاندان خويش و عامه سادات رضوى ساكن شهر مشهد ( ارض اقدس ) كرده است.

موقوفه وى بسيار فعّال است و حدود بيست هزار نفر ( در سال 1381 خورشيدى ) از آن بهره مند مى شوند. اين موقوفه توسط متولى يى از اعقاب خود ميرزا ابراهيم اداره مى شود و درآمد سالانه آن ميان سهم بران توزيع مى گردد.

موقوفه ميرزا ابراهيم سبب شده است تا چند هزار خانوار از سادات رضوى ساكن مشهد و اعقاب خاندان واقف در سراسر كشور شجره نسب خويش را تا كنون حفظ نمايند، لذا اقدام وى يكى از پديده هاى فرهنگى مهم شهر مشهد است.

روستاي نغندر از توابع بخش طرقبه و در فاصله 10 كيلومتري آن واقع شده است . اين روستاي سرسبز و آباد با چشم اندازهاي طبيعي شگرف در دامنه هاي شمالي بينالود قرار گرفته است .

روستايي ييلاقي جاغرق در 21 كيلومتري شمال غربي مشهد و در فاصله ي 7 كيلومتري جنوب غربي طرقبه واقع شده است . جاغرق داراي آب و هواي معتدل كوهستاني، باغ هاي ميوه و دره هاي سرسبز و پرآب مي باشد . اين ناحيه اقامتگاههاي موقت و رستوران هايي براي استراحت و تفريح گردشگران دارد.

طرقبه يكي ديگر از گردشگاهها بزرگ و طبيعي مشهد است كه از غرب به كوههاي بينالود و از شمال به كوه تخت رستم محدود مي شود . وجود چشمه سارها و درختان فراوان آن را به صورت نقطه اي بسيار خوش آب و هوا و تفريحي مشهد تبديل نموده است . اين منطقه ييلاقي داراي تابستانهايي با آب و هواي دلپذير و مطبوع است.

اين سد در 14 كيلومتري جنوب شرقي مشهد بر روي رودخانه طرق و در نزديكي بند قديمي طرق قرار دارد. سد طرق از نوع بتوني دو قوسي متقارن است.

روستايي خوش آب و هوا از حومه تبادكان است كه در 32 كيلومتري شمال شرقي مشهد و در مسير كلات نادري واقع شده است . اين مكان يكي از تفرجگاهها و پايگاههاي ورزشي ، ويژه كوهنوردان و صخره نوردان اطراف مشهد است . دره اندروخ با ديواره هاي سنگي بلند احاطه شده و داراي غادي با دهان بزرگ است .

در جنوب غربي مشهد و هم جوار با پارك جنگلي وكيل آباد ، باغ وحش وكيل آباد ، تنها باغ وحش مشهد و استان خراسان رضوي قرار دارد . اين باغ وحش داراي حيوانات گوشتخوار ، علف خوار ، آبزي ، خزنده و پرندگان مختلف است.

موزه مردم شناسي و حمام مهدي قلي‌بيك مشهد در كنار مقبره امير غياث‌الدين ملكشاه در ضلع غربي حرم مطهر واقع درخيابان اندرزگو، در مجموعه تاريخي حمام مهدي قلي‌بيك قرار دارد. اين حمام ،يكي از حمام‌هاي زيباي به جاي مانده از دوره صفوي است كه با قرار گرفتن در كنار مقبره امير ملكشاه (مسجد شاه) و آب‌انبار سرسنگ و راسته بازار سرشور، يك مجموعه تأسيسات شهري را تشكيل داده است.

حمام مهدي قلي بيك، از قديمي‌ترين و با ارزش‌ترين حمام‌هاي شهر مشهد و از موقوفات آستان قدس رضوي است كه در مجاورت مقبره امير ملكشاه در محله قديمي سرسنگ، بين بازار سرشور و بازار بزرگ واقع شده و كوچه مجاور آن به كوچه «حمام‌شاه» مشهور است. نام اصلي آن «حمام مهدي قلي‌بيك» بوده، ولي به‌دليل مجاورتش با مقبره امير ملكشاه به «حمام‌شاه» شهرت يافته است كه پس از پيروزي انقلاب نيز به «حمام رضوي» تغيير نام پيدا كرد.

براساس وقف‌نامه اين حمام، تاريخ ساخت آن، سال 1027هـ.ق است و واقف آن مهدي قلي‌بيك، ميرآخور شاه‌عباس صفوي، از بازماندگان خانواده امير ارغون اويرات (از نخستين حكام ايران شرقي و خراسان در دوره مغول) بوده است. از اين بنا هيچ كتيبه‌اي برجاي نمانده است و از معمار و سازنده آن خبري در دست نيست.

واقف اين حمام، يك قنات نيز براي آن احداث كرده است، با اين شرط كه مازاد آب آن را به مسجد گوهرشاد دهند و اضافه بر آن را صرف امور خيريه كنند و اضافات آن را درنهايت، در زمين‌هاي خارج شهر جاري سازند. بناي اين حمام با گذشت زمان و همچنين دخالت‌هاي غيراصولي، مانند افزودن يك قسمت زنانه جديد به قسمت‌هاي قديمي آن در سال1350 دچار دگرگوني شد و چهره اصلي خود را از دست داد. بناي ياد شده از سال1369 به‌تدريج متروكه شد تا اينكه در سال1376 در فهرست بناهاي تاريخي كشور به ثبت رسيد.

بناي حمام مهدي قلي بيك(حمام‌شاه)، پيش از آغاز عمليات مرمتي، شامل بخش‌هاي ورودي، سربينه(رخت‌كن)، گرم‌خانه و سرويس‌ها بود. اما با شروع عمليات باستان‌شناسي و مرمت، فضاهاي جديدي چون هشتي ورودي، شاه‌نشين شمالي(حاكم‌نشين)، حوض هشت ضلعي سربينه، لايه‌هاي زيباي نقاشي (در قسمت سربينه)، كاشي‌هاي ازاره سربينه (از نوع زيررنگي)، هشتي يا ميان در، حوض كف هشتي، خزينه، حوضچه‌هاي تصفيه آب، استخر آب سرد و تنبوشه‌ها (لوله‌هاي سفالي آب‌رساني در معماري سنتي) پيدا شد و طي اين عمليات، مساحت حمام از حدود 400مترمربع قبلي به هزار و 875 مترمربع رسيد. محوطه ورودي حمام به‌وسيله يك پله، همراه با يك انحناي ملايم، به هشتي كوچكي وصل مي‌شود. با عبور از پنج پله با همان انحنا به سربينه يا رخت‌كن مي‌رسيم كه زيباترين بخش حمام است.

در وسط هشتي، حوض كوچكي به چشم مي‌خورد كه به احتمال زياد، مسير برگشت از گرم‌خانه به رخت‌كن بوده و افراد پس از بيرون آمدن از گرم‌خانه، پاي خود را آب مي كشيدند و سپس وارد سربينه مي‌شدند.

پس از هشتي وارد گرم‌خانه مي‌شويم. فضاي گرم‌خانه، مربع شكل و داراي چهار ستون در وسط است كه پوشش گنبدي‌شكل سقف، شامل نورگيرها بر روي اين ستون‌ها قرار دارد. در اطراف گرم‌خانه، غرفه‌ها و در قسمت غربي آن، خزينه حمام قرار دارد كه سطح همه آن‌ها كمي از كف گرم‌خانه بلندتر است. در كف خزينه، ديگ‌هاي مسي بزرگي براي گرم كردن آب ديده مي‌شود. در دو طرف خزينه دو اتاق وجود دارد كه يكي از آن‌ها مربوط به حوضچه‌هاي تصفيه آب بوده و طي عمليات بازسازي برداشته شده است.

بناي حمام مهدي قلي‌بيك كه با گذشت چهار قرن از ساخت اين گنجينه هنري، هنوز اصالت آن محفوظ مانده است، با گذشت زمان و نبود مراقبت و همچنين دخالت‌هاي غيراصولي، دچار آسيب‌هاي جدي شده بود كه در سال1378 توسط معاونت فني و عمراني موقوفات آستان قدس رضوي، زيرنظر كارشناسان سازمان ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري خراسان رضوي و با اعتبار سازمان عمران و توسعه حريم حرم امام رضا(ع) بازسازي شد و درنهايت در اختيار سازمان كتابخانه‌ها، موزه‌ها و مركز اسناد آستان قدس رضوي قرار گرفت و به موزه مردم‌شناسي تغيير كاربري داد.

اين سد در فاصله 40 كيلومتري شمال مشهد و از كيلومتر 16 جاده كلات به سمت چپ منشعب مي‌گردد. سد از نوع بتني دو قوسي متقارن مخزن و متشكل از 15 بلوك 10 متري با ارتفاع 67 متر از پي و حجم 32 هزار مترمكعب بتن‌ريزي مي‌باشد. حجم آب آن معادل 36 ميليون مترمكعب مي‌باشد. رودخانه كارده با آب دائمي و مناظر زيباي كوهستاني و مجموعه تفريحي دنياي آبي در ساحل سد، يكي از بهترين تفريحگاه‌هاي خوش آب و هواي مشهد مي‌باشد.

روستاي «كارده» در فاصلة 48 كيلومتري شمال مشهد واقع گرديده و غار كارده در 3 كيلومتري آن قرار دارد. در محل مذكور كه موسوم به دره آل است دو غار در دو سمت دره قرار دارند.

غار شرقي موسوم به غار اسكلت و غار غربي موسوم به غار كارده است. دهانة غار به صورت يك شكاف سنگي است كه عرض تقريبي آن 1 تا 3 متر و طول آن حدود 100 متر مي‌باشد.

اين غار كاملاً خشك است و پرتگاه‌ةايي خطرناك دارد. كوهنوردان، اسكلت‌هايي از انسان مربوط به زمان‌هاي قديم را در درون اين غار مشاهده كرده‌اند.

از مشخصه هاي اين غار تعداد زياد راه هاي فرعي است كه هر راه فرعي خود به ۲ تا ۵ شاخه فرعي ديگر منتهي مي شود. همچنين اغلب راه هاي فرعي و اصلي داراي يك ارتفاع هستند و گاها راه اصلي ارتفاع و ورودي كوچكتري از راه هاي فرعي اطراف دارد٬ لذا باتوجه به عدم وجود نشانه گذاري در داخل غار احتمال گم كردن مسير اصلي وجود دارد.

اين روستا در دامنه كوههاي بلند واقع و از اطراف به روستاهاي مغان، ازغد، مايانات و طرقبه و از سوي ديگر به روستاي تجر، سربرج و سد طرق منتهي مي شود و در ديگر سو به روستاهاي پيوه ژن، زشك و روستاي ديزباد راه مي يابد.

جاده اصلي روستا از طرف سيدي مشهد به مسافت ۲۸ كيلومتر در منطقه كوهستاني و روستاي شلگرد عبور مي كند كه در فصل بهار پذيراي جشنواره گل هاي وحشي، شقايق ها و انواع گياهان دارويي است و انبوه مشتاقان طبيعت را به سوي خود مي كشاند. روستاي مج در منطقه اي كوهستاني واقع شده و تپه ماهور و دره هاي زيادي كه در دامنه اين تپه آثار بجا مانده تاريخي روستا بيانگر سكونت مردمان در ساليان دور مي باشد. و همچنين گورستاني قديمي در منطقه وجود دارد كه حكايت از زندگي مردماني قبل از اسلام و بعد از آن مي كند.

روستاي دهسرخ در كيلومتر 45 جاده مشهد- نيشابور در 17كيلومتري شهر ملك آباد در مسير عبور امام هشتم حضرت علي ابن موسي الرضا عليه السلام از نيشابور به سمت توس واقع شده است.اين روستا بيش از2هزار سال قدمت تاريخي دارد و هم اكنون جمعيتي نزديك به هزار نفر دارد. اين روستا متبرك به قدوم حضرت علي ابن موسي الرضا عليه السلام است.ابوالصلت روايت كرده: كه چون امام رضا عليه السلام به دهسرخ رسيدند در زماني كه به نزد مأمون مي رفت گفتند: يابن رسول الله ظهر شده است نماز نمي كنيد پس فرو آمد و آب طلبيد گفتند آب همراه نداريم پس به دست مبارك خود زمين را كاويد آنقدر آب جوشيد كه آنحضرت و هر كه با آن حضرت بود وضو ساختند و اثرش تا امروز باقي است.اكنون مؤمنان و شيفتگان حضرت از اين آب به عنوان تبرك و شفا استفاده مي كنند و باعث شفاي بيماران زيادي شده است.و آن چشمه نام زمزم رضوي را تاج افتخار خود نهاده است.

در نزديك آن چشمه محلي به نام مصلاي امام وجود دارد كه محل نماز گذاردن امام رضا عليه السلام و يارانشان بوده است. (لازم به ذكر است اين مصلا نزديك يك متر بالاتر از سطح زمين واقع شده است كه مردم منطقه اين پديده را معجزه اي مي دانند كه كه اين محل متمايز از زمينهاي اطراف مصلاست)

در فاصله سيصد متري چشمه و مصلاي امام رضا عليه السلام مرقد مطهرامامزاده سيد عبد العزيز كه از نوادگان سيد الساجدين امام العارفين حضرت علي ابن حسين عليه السلام است؛ واقع شده است كه اخيرا باز سازي شده و زائران زيادي را به خود جذب كرده است. اين بقعه مطهر در بلنداي روستا واقع شده است كه چشم انداز بسيار زيباي به طبيعت دارد.

اولين مجتمع و برج تجاري مشهد داراي معماري داخلي منحصر به فرد با تلفيقي زيبا از معماري ايراني و مدرن با سقف ها و گچ بريهاي بي نظير مي باشد. مساحت زمين 10000 متر مربع مي باشد كه در سه طرف آن خيابان واقع شده است و داراي ورودي از سه طرف مي باشد. آپارتمانها و قسمتهاي تجاري چنان طرح ريزي گرديده است تا در آنها براي زندگي و كسب و كار محيط خوش آيندي ايجاد گردد . آپارتمانهاي وسيع و جادار بر روي يك پي چند طبقه اي بنا گرديده اند كه شامل انواع مغازه ها ، رستورانها ي شيك ، مراكز تفريح و پاركينگ مي باشد . تركيب اين مظاهر مختلف در يك مجتمع ، از لحاظ كيفيت ، محيط زيبا و دلپذيري بوجود آورده است كه نسبت به سبك و شيوه موجود كاملا جديد و جالب است .

آرامگاه محمد تقي خان پسيان اولين خلبان ايراني در مجاورت آرامگاه نادرشاه افشار و در باغچه شمالي باغ آرامگاه قرار دارد و لوحي سنگي بر آب نصب شده است. محمد تقي خان پسيان از ميهن پرستان جوان و پر شور ايران بود.در سال 1309 هجري شمسي در تبريز متولد شدو در سال 1324 به تهران آمدو پس از پنج سال تحصيل در مدرسه نظام به درجه سلطاني رسيد و پس از آن در جنگ معروف به مصلي،روس ها را شكست فاحشي دادو صيت شهرت ولياقت او از مرزهاي ايران گذشت.در سال 1335 هجري به آلمان رفت و در سال 38 پس از بازگشت به فرماندهي ژاندارمري خراسان در دولت مشير الدوله رسيد. در ذيحجه سال 1339 آزاديخواهان خراسان به رهبري كلنل قيام كردند.اين قيام كه براي كسب استقلال ايران بود،توسط روساي عشاير و به تحريك قوام السلطنه و سپاهيان دولتي ايران مورد هجوم قرار گرفتو كلنل پسيان كه او را در شمارمرداني چون جلال الدين خوارزمشاه و لطفعلي خان زند مي دانند در زد و خورد با اكراد بجنورد در جعفر آباد قوچان به خدعه كشته شد.

بناي مصلي با قدمتي بيش از 350 سال در فاصله يك كيلومتري ضلع شرقي ميدان پنجراه پائين خيابان معروف به نواب صفوي در كنار بلوار مصلي واقع است ظاهرا در گذشته اين بنا از نظر موقعيت در مكاني قرار داشته كه نظر هر مسافر يا زائر تازه وارد در عزيمت به مشهد مقدس را از بيرون حصار شهر به سوي دروازه پائين خيابان بخود جلب مي‌نموده است. مصلي از نظر نقشه وطرح كلي ساختمان شامل ايواني مرتفع و دو ايوانچه منتهي به فضاهاي چهار ضلعي در طرفين بصورت قرينه است كه ايوان آن رو به قبله و بر فراز فضاهاي مربع يا رواق گنبدهايي كم خيز بنا شده است. تنها محراب بنا در ديوار انتهايي ايوان رو به قبله ايجاد شده و علاوه بر دارابودن تزئينات متنوع نام معمار حاجي شجاع‌بناي اصفهان در كتيبه پيشاني آن نقش شده است در بخش انتهايي تزئينات لبه طاق ايوان ودر دو سوي آن اشعاري به فارسي با قلم شيواي نستعليق به رنگ زرد بر زمينه آبي نگارش يافته كه ماده تاريخ ايجاد بنا در ابيات آن نهفته است. به استناد اين كتيبه بناي مصلي در زمان شاه سليمان از سلاطين صفويه در سنه 1087 ه. ق بنيان گرديده است.

اين منطقه از دره هاي فرعي منطقه طرقبه بوده و يك محيط تفريحي و گردشگري كاملا مجزا را به وجود آورده است. جداره غربي آن، دره اي با قنات خصوصي و باغ مي باشد و اراضي آن منابع طبيعي بوده و شمال آن نيز دره ها و ارتفاعات باير و بكر است. در جداره شرقي نيز علاوه بر جاده نغندر، مجموعه مسكوني فرهنگيان و اراضي تپه ماهوري بكر قرار دارد. شاخص جاذبه گردشگري آن سد خاكي است كه براي آبياري باغ‌هاي اطراف طرقبه استفاده مي شود و داراي امكانات تفريحي مانند قايق پدالي، قايق سواري، ماهيگيري، رستوران و آلاچيق مي باشد. سد چاليدره يك سد خاكي رس است كه بوسيله رودخانه جاغرق پر آب مي شود. اين سد در ابتداي جاده روستاي نغندر و در سمت چپ جاده در دره اي با همين نام ساخته شده است.

روستاي پاژ زادگاه حكيم ابوالقاسم فردوسي در پانزده كيلومتري شمال شهر مشهد در تقاطع جاده كارده به كلات نادري واقع شده است به استناد متون تاريخي و ادبي بر جاي مانده اين روستا زادگاه حكيم ابوالقاسم فردوسي است بطوريكه نگاشته‌اند حكيم حماسه سراي ايران در سال 329 يا 330 هجري قمري در همين روستا چشم به جهان گشود و در سن 30 سالگي نظم شاهنامه را آغاز و پس از صرف 35 سال اشعار حماسي خود را بنام شاهنامه به پايان رسانيد و به روايت مشهور سال 416 ه. ق به ديار باقي شتافت روستاي فعلي پاژ دااري 800 هكتار مساحت است كه از مجموع آن حدوداً 4 هكتار به بخش مسكوني اختصاص يافته است بخشي از فضاي مسكوني روستا در ميان آن و بقيه بر وراي تپه‌اي موسوم به قلعه بلند مكاني كه بنظر مي‌رسد در گذشته محل اصلي و هسته مركزي دهكده پاژ بوده زيرا پيرامون آن تا چندي قبل خندقي وجود داشت كه جهت ممانعت از پيشروي مهاجمين آن را پر از آب مي‌تموده‌اند بجز تپه موجود در فاصله تقريبي پانصد متر از پشته اوليه بلندديگري نمايان است كه در نزد اهالي به قلعه كهنه پاژ معروف است سفالهاي رنگارنگ و لعابدار پراكنده بر روي اين بلندي نشانه اي از تداوم مدنيت پاژ در سدهاي اوليه بعد از اسلام تا قرن نهم و دهم هجري است.

اين راسته بازار در گذشته جزيي از محله‌اي بزرگ به شمار مي‌آمد كه در قسمت مرتفع و بلند شهر شامل ارگ شهر و محله حكومتي و اعياني چهار باغ قرار داشت. وضعيت اقتصادي شهر مشهد موجب گرديده تا خانه‌هاي اين راسته به مراكز تجاري تغيير نمايد. امروزه اين مكان يكي از مراكز مهم تهيه پوشاك در اين شهر مي‌باشد.

تركيب قديمي اين بازار بسيار براي عابرين اين بازار خوشايند و لذت بخش است و لوكيشن مناسبي براي فيلم برداري است به طور مثال قسمتي از فيلم هرشب تنهايي در اين راسته بازار فيلم برداري شده است.

ساختمان اين فرهنگسرا متعلق به دوره پهلوي اول ميباشد و در سال 1310 ساخته شده و اولين كاربري آن دبيرستان مستوفي و بعد آن تالار عروسي بوده است.

عمارت فرهنگسراي بهشت در غرب بولوار مدرس يا دروازه طلايي و در ضلع جنوبي آن،همچنان استوار است.

اين آرامگاه متعلق به ميرزا ابراهيم اوّل، دومين و بزرگترين واقف سادات رضوي است كه در سال 1042 ق وفات نمود و هم اينك اين ارامگاه در محله كوهسنگي انتهاي خيابان شهيد بهشتي واقع شده است .وي از اجله‌ي سادات رضوي خراسان در زمان صفويه بوده و نسب شريفش با بيست و يك واسطه به امام‌زاده «ابو جعفر موسي مبرقع»‌ فرزند حضرت جواد (ع) مي‌رسد.مقبره ميرزا ابراهيم واقع در ملك شخصي خود وي در مجاورت مجموعه فرهنگي‌– تفريحي كوهسنگي در دامنه كوه و انتهاي خيابان بهشتي، با منظر ايواني كاشي‌كاري شده جلب‌نظر مي‌نمايد.در صحن مقبره تعدادي از علماي قرن اخير خراسان مدفون هستند. اين فضاي تاريخي ـ فرهنگي بر جاذبه هاي كوهسنگي مشهد افزوده است. مقبره و باغ آن به سادات رضوي مشهد تعلق دارد و ايشان عموماً به زيارت جدّ واقف خود ميروند. بازديد از مقبره ميرزا ابراهيم براي عموم آزاد است.

ميرزا ابراهيم در سال 1038 قمرى موقوفات مهمى را در شهرهاى مشهد و رادكان و تربت جام وقف بر اولاد ذكور و اناث خاندان خويش و عامه سادات رضوى ساكن شهر مشهد ( ارض اقدس ) كرده است.

موقوفه وى بسيار فعّال است و حدود بيست هزار نفر ( در سال 1381 خورشيدى ) از آن بهره مند مى شوند. اين موقوفه توسط متولى يى از اعقاب خود ميرزا ابراهيم اداره مى شود و درآمد سالانه آن ميان سهم بران توزيع مى گردد.

موقوفه ميرزا ابراهيم سبب شده است تا چند هزار خانوار از سادات رضوى ساكن مشهد و اعقاب خاندان واقف در سراسر كشور شجره نسب خويش را تا كنون حفظ نمايند، لذا اقدام وى يكى از پديده هاى فرهنگى مهم شهر مشهد است.

روستاي نغندر از توابع بخش طرقبه و در فاصله 10 كيلومتري آن واقع شده است . اين روستاي سرسبز و آباد با چشم اندازهاي طبيعي شگرف در دامنه هاي شمالي بينالود قرار گرفته است .

روستايي ييلاقي جاغرق در 21 كيلومتري شمال غربي مشهد و در فاصله ي 7 كيلومتري جنوب غربي طرقبه واقع شده است . جاغرق داراي آب و هواي معتدل كوهستاني، باغ هاي ميوه و دره هاي سرسبز و پرآب مي باشد . اين ناحيه اقامتگاههاي موقت و رستوران هايي براي استراحت و تفريح گردشگران دارد.

طرقبه يكي ديگر از گردشگاهها بزرگ و طبيعي مشهد است كه از غرب به كوههاي بينالود و از شمال به كوه تخت رستم محدود مي شود . وجود چشمه سارها و درختان فراوان آن را به صورت نقطه اي بسيار خوش آب و هوا و تفريحي مشهد تبديل نموده است . اين منطقه ييلاقي داراي تابستانهايي با آب و هواي دلپذير و مطبوع است.

اين سد در 14 كيلومتري جنوب شرقي مشهد بر روي رودخانه طرق و در نزديكي بند قديمي طرق قرار دارد. سد طرق از نوع بتوني دو قوسي متقارن است.

روستايي خوش آب و هوا از حومه تبادكان است كه در 32 كيلومتري شمال شرقي مشهد و در مسير كلات نادري واقع شده است . اين مكان يكي از تفرجگاهها و پايگاههاي ورزشي ، ويژه كوهنوردان و صخره نوردان اطراف مشهد است . دره اندروخ با ديواره هاي سنگي بلند احاطه شده و داراي غادي با دهان بزرگ است .

در جنوب غربي مشهد و هم جوار با پارك جنگلي وكيل آباد ، باغ وحش وكيل آباد ، تنها باغ وحش مشهد و استان خراسان رضوي قرار دارد . اين باغ وحش داراي حيوانات گوشتخوار ، علف خوار ، آبزي ، خزنده و پرندگان مختلف است.

موزه مردم شناسي و حمام مهدي قلي‌بيك مشهد در كنار مقبره امير غياث‌الدين ملكشاه در ضلع غربي حرم مطهر واقع درخيابان اندرزگو، در مجموعه تاريخي حمام مهدي قلي‌بيك قرار دارد. اين حمام ،يكي از حمام‌هاي زيباي به جاي مانده از دوره صفوي است كه با قرار گرفتن در كنار مقبره امير ملكشاه (مسجد شاه) و آب‌انبار سرسنگ و راسته بازار سرشور، يك مجموعه تأسيسات شهري را تشكيل داده است.

حمام مهدي قلي بيك، از قديمي‌ترين و با ارزش‌ترين حمام‌هاي شهر مشهد و از موقوفات آستان قدس رضوي است كه در مجاورت مقبره امير ملكشاه در محله قديمي سرسنگ، بين بازار سرشور و بازار بزرگ واقع شده و كوچه مجاور آن به كوچه «حمام‌شاه» مشهور است. نام اصلي آن «حمام مهدي قلي‌بيك» بوده، ولي به‌دليل مجاورتش با مقبره امير ملكشاه به «حمام‌شاه» شهرت يافته است كه پس از پيروزي انقلاب نيز به «حمام رضوي» تغيير نام پيدا كرد.

براساس وقف‌نامه اين حمام، تاريخ ساخت آن، سال 1027هـ.ق است و واقف آن مهدي قلي‌بيك، ميرآخور شاه‌عباس صفوي، از بازماندگان خانواده امير ارغون اويرات (از نخستين حكام ايران شرقي و خراسان در دوره مغول) بوده است. از اين بنا هيچ كتيبه‌اي برجاي نمانده است و از معمار و سازنده آن خبري در دست نيست.

واقف اين حمام، يك قنات نيز براي آن احداث كرده است، با اين شرط كه مازاد آب آن را به مسجد گوهرشاد دهند و اضافه بر آن را صرف امور خيريه كنند و اضافات آن را درنهايت، در زمين‌هاي خارج شهر جاري سازند. بناي اين حمام با گذشت زمان و همچنين دخالت‌هاي غيراصولي، مانند افزودن يك قسمت زنانه جديد به قسمت‌هاي قديمي آن در سال1350 دچار دگرگوني شد و چهره اصلي خود را از دست داد. بناي ياد شده از سال1369 به‌تدريج متروكه شد تا اينكه در سال1376 در فهرست بناهاي تاريخي كشور به ثبت رسيد.

بناي حمام مهدي قلي بيك(حمام‌شاه)، پيش از آغاز عمليات مرمتي، شامل بخش‌هاي ورودي، سربينه(رخت‌كن)، گرم‌خانه و سرويس‌ها بود. اما با شروع عمليات باستان‌شناسي و مرمت، فضاهاي جديدي چون هشتي ورودي، شاه‌نشين شمالي(حاكم‌نشين)، حوض هشت ضلعي سربينه، لايه‌هاي زيباي نقاشي (در قسمت سربينه)، كاشي‌هاي ازاره سربينه (از نوع زيررنگي)، هشتي يا ميان در، حوض كف هشتي، خزينه، حوضچه‌هاي تصفيه آب، استخر آب سرد و تنبوشه‌ها (لوله‌هاي سفالي آب‌رساني در معماري سنتي) پيدا شد و طي اين عمليات، مساحت حمام از حدود 400مترمربع قبلي به هزار و 875 مترمربع رسيد. محوطه ورودي حمام به‌وسيله يك پله، همراه با يك انحناي ملايم، به هشتي كوچكي وصل مي‌شود. با عبور از پنج پله با همان انحنا به سربينه يا رخت‌كن مي‌رسيم كه زيباترين بخش حمام است.

در وسط هشتي، حوض كوچكي به چشم مي‌خورد كه به احتمال زياد، مسير برگشت از گرم‌خانه به رخت‌كن بوده و افراد پس از بيرون آمدن از گرم‌خانه، پاي خود را آب مي كشيدند و سپس وارد سربينه مي‌شدند.

پس از هشتي وارد گرم‌خانه مي‌شويم. فضاي گرم‌خانه، مربع شكل و داراي چهار ستون در وسط است كه پوشش گنبدي‌شكل سقف، شامل نورگيرها بر روي اين ستون‌ها قرار دارد. در اطراف گرم‌خانه، غرفه‌ها و در قسمت غربي آن، خزينه حمام قرار دارد كه سطح همه آن‌ها كمي از كف گرم‌خانه بلندتر است. در كف خزينه، ديگ‌هاي مسي بزرگي براي گرم كردن آب ديده مي‌شود. در دو طرف خزينه دو اتاق وجود دارد كه يكي از آن‌ها مربوط به حوضچه‌هاي تصفيه آب بوده و طي عمليات بازسازي برداشته شده است.

بناي حمام مهدي قلي‌بيك كه با گذشت چهار قرن از ساخت اين گنجينه هنري، هنوز اصالت آن محفوظ مانده است، با گذشت زمان و نبود مراقبت و همچنين دخالت‌هاي غيراصولي، دچار آسيب‌هاي جدي شده بود كه در سال1378 توسط معاونت فني و عمراني موقوفات آستان قدس رضوي، زيرنظر كارشناسان سازمان ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري خراسان رضوي و با اعتبار سازمان عمران و توسعه حريم حرم امام رضا(ع) بازسازي شد و درنهايت در اختيار سازمان كتابخانه‌ها، موزه‌ها و مركز اسناد آستان قدس رضوي قرار گرفت و به موزه مردم‌شناسي تغيير كاربري داد.